1.001 mối nguy từ... sữa đậu nành bán rong

Một trong những yếu tố quyết định đến chất lượng cũng như độ an toàn cho các sản phẩm sữa đậu nành chính là vấn đề xử lý nhiệt trong chế biến. Với cách chế biến thủ công, sữa đậu nành bán rong rất dễ xảy ra hiện tượng sôi giả cùng vô vàn nguy cơ tiềm ẩn khác.

Sôi giả là hiện tượng chất saponin trong sữa đậu nành sống nở ra, tạo bọt khí nổi lên khi gặp nhiệt Ä‘á»™ 80 Ä‘á»™ C. NhÆ° vậy, dù chÆ°a phải ở nhiệt Ä‘á»™ sôi (thường là 100 Ä‘á»™ C) nhÆ°ng vì thấy bọt sủi lên nên người nấu cứ nghÄ© là đã sôi. Hoặc do muốn tiết kiệm chi phí để tăng lợi nhuận nên người chế biến đã cố tình nấu không kỹ sản phẩm, dẫn đến những chất Ä‘á»™c hại trong đậu nành và vi khuẩn chÆ°a bị tiêu diệt hết, gây hại cho người tiêu dùng. Đây là má»™t trong những nguy cÆ¡ tiềm ẩn của sữa đậu nành bán rong nhÆ°ng không phải người tiêu dùng nào cÅ©ng biết. 

Chính thời tiết nắng nóng kết hợp với ăn uống, giải khát... không đảm bảo vệ sinh là nguyên nhân dễ làm bùng phát tình trạng ngộ độc thực phẩm. Thông tin gần đây cho thấy, tại Đà Lạt có 500 khách du lịch bị ngộ độc thực phẩm, một người ở Thanh Hóa mới tử vong và tại Châu Âu có hơn 30 người chết cũng vì lý do này.

Giống nhÆ° nhiều mặt hàng trôi nổi khác, sữa đậu nành bán rong chứa nhiều mối nguy tiềm ẩn, có thể gây hại đến sức khỏe người tiêu dùng. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, ngay cả khi sữa đậu nành bán rong được sản xuất đúng quy cách và hợp vệ sinh nhÆ°ng nếu quá trình bảo quản, vận chuyển không đảm bảo (nhÆ° cho vào bao nilon, chai nhá»±a kém vệ sinh, bán bừa bãi ngoài đường phố, thời tiết nắng nóng…) thì chúng rất dá»… bị nhiá»…m khuẩn hoặc biến chất.

Đặc biệt, vá»›i thói quen dùng sữa đậu nành bán rong vô tá»™i vạ, kể cả mua ở các xe đẩy gần rác thải, cống rãnh, chợ… càng làm tăng nguy cÆ¡ nhiá»…m khuẩn chéo vá»›i má»™i trường xung quanh. Ngoài ra tình trạng vệ sinh không bảo đảm còn đến từ nguyên liệu, dụng cụ và tay người chế biến.

Kết quả xét nghiệm năm 2010 của Viện Vệ sinh Y tế công cá»™ng TP.HCM cho thấy, có đến 50% các mẫu sản phẩm sữa đậu nành bán rong không đạt chỉ tiêu vi sinh và tiêu chuẩn hóa lý do nhiá»…m các loại vi sinh nhÆ° E.Coli và Coliforms vượt gấp hàng nghìn lần giá»›i hạn cho phép. Kết quả này má»™t lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về chất lượng kém của sữa đậu nành bán rong.

Cạnh đó là tình trạng dùng chất phụ gia trong chế biến các mặt hàng bán rong nhÆ° sữa đậu nành, sữa đậu xanh… Để hạ chi phí sản xuất, nhiều cÆ¡ sở nhỏ lẻ đã nhờ tá»›i các chất phụ gia công nghiệp. Người trong nghề gọi chất này là bá»™t béo nấu sữa đậu nành, sữa đậu xanh… Hay để sữa thÆ¡m ngậy, họ có thể mua thêm viên có mùi hÆ°Æ¡ng của từng loại sữa cho vào.

Chưa kể, thông thường các loại sữa chế biến thủ công chỉ có thể giữ được trong ngày, thậm chí ít hơn nếu gặp trời nắng nóng. Nhiều chủ cơ sở đã mua một loại bột trắng có nguồn gốc từ Trung Quốc giúp sữa không lên men và chịu được không khí nóng bức…

Thống kê gần đây của Cục quản lý thị trường (Sở Công thÆ°Æ¡ng TP.HCM) cho thấy, tại TP.HCM hiện có khoảng 137 cÆ¡ sở tÆ° nhân được cấp giấy phép sản xuất các loại sữa đậu nành, sữa đậu xanh, sữa mè Ä‘en... vá»›i các quy định nghiêm ngặt về đảm bảo vệ sinh an toàn thá»±c phẩm. Tuy nhiên, thá»±c tế có đến hàng trăm cÆ¡ sở khác cÅ©ng tham gia sản xuất nhÆ°ng là hoạt Ä‘á»™ng chui, không có giấy phép và không đăng ký các quy định về đảm bảo vệ sinh an toàn thá»±c phẩm trong sản xuất.

Theo Tiền Phong